Әл-Фараби атындағы ҚазҰУ мұражайы – Қа­зақ­станда және әлемдік деңгейде бәсекеге қабі­летті, өз елінің мәдени-тарихи құндылықтарын бойына сіңірген, рухы мықты жанашыры - өнегелі мамандарын тәрбиелейтін университеттің ғылыми-ақпараттық, танымдық, тәрбиелік бө­лім­­шесі. Негізгі мақсаты – халқымыздың бай мәдени, рухани мұрасын сақтау мен насихаттау, білім мен ғылым саласында жеткен жетістіктерін дәріптеу болып табылады. Университет мұражайы 1989 жылдан бастап жұмыс істейді. 20 жылдан кейін ауқымды қайта қалпына келтіру жұмыстары жүргізіліп, жаңа мұражайдың ашылуы 2009 жылы 13 қазан айында университеттің 75-жылдық мерейтойына орай ҚР Президенті Н.Ә. Назарбаевтың келу сапарымен орайластырылған болатын. Мұражайдың аумағы – 1000 кв. м. Тарих галереясы, Даңқ залы, Университеттің тұрақты дамуы атты 3 залында университеттің құрылу тарихы 120 витриналарда жүйелі жинақталып, 5 мыңнан астам тарихи құнды және сирек кездесетін құжаттар мұражай экспонаттары ар­қылы көрсетілген.

Галереяның мағыналық тұжырымдамасы - Қа­зақстандағы білім мен ғылым дамуының негізгі бағыттарын айқындайтын қарашаңырақ ҚазҰУ-дың тарихи кезеңдеріне шолу жасау. Әр­түрлі жылдардағы университет өмірі, беделді ғылыми мектептердің пайда болуы және дамуымен байланысты тарихи құжаттар, Ұлы ойшыл бабамыз әл-Фараби мұралары мен М.О. Әуезов, Қ.И. Сәтбаев, Т.Т. Тә­жібаев, Е.Б. Бекмаханов, К.П. Персидский, А.Б. Бек­тұров, Д.В. Сокольский, Т.Б. Дарқанбаев, А.Х. Қасымжанов т.б. көптеген тамаша ғұлама ғалымдар кірпішін қалаған ғылыми мектептерге арналған витриналар мұражайдың «алтын қазынасы».

Мұражай Атриумындағы бір кешен Шығыстың ғұлама ойшылы, Екінші ұстаз, фи­ло­соф Әбу Насыр әл-Фарабидің бай мұраларына арналса, екіншісі Тәуелсіз Қазақстанның Тұңғыш Президенті университеттің Құрметті докторы және Құрметті про­фессоры – Нұрсұлтан Назарбаевқа арналған.

Сонымен қатар мұражай аясындағы "Даңқ залының" қабырғаларында - «Мемлекеттік сый­лықтың лау­реаттары», «Университет түлектері – біздің мақ­­та­нышымыз» фотогалереяларымен бірге, атақты Нобель сыйлығының лауреаттарымен тол­ты­рылған университеттің «Құрметті профес­сорлары мен докторлары» атты фотогалерея орын алған.

Факультеттердің, ғылыми-инновациялық зерттеу институт­тарының және орталықтардың бүгінгі тыныс-тіршіліктері мен жетіс­тіктері, болашағы туралы мәліметтерді "Университеттің тұрақты дамуы" залының көрмесінен тамашалауға болады. Ортада – заманауи білімнің әлемдік масштабын бейнелейтін «XXI ғасырдың Жершары» атты терең мағыналы композициялық қондырғы орнатылған. Универ­ситетті классикалық білім беру орнынан инновациялық зерттеу университетіне айналдыру, әлемдегі дамыған жоғары оқу орындарының қатарына қосу және тұ­рақты дамыту мақсатында «Аl-Farabi university smart city» іргелі жобасы қолға алынды, университеттің соңғы жылдардағы жеткен толағай жетістіктерін паш ететін 3D-технология форматындағы жасалған жаңа экспозициялар көз қуантады.

Әл-Фараби атындағы ҚазҰУ мұражайы – қазақстандық жо­ғары оқу орнындарының алғашқысы болып, штаб-пәтері Париж қаласында орналасқан Ха­лық­аралық мұражайлар Кеңесінің (International Council of Museums,  ICOM, Франция) құрамына енген бірден-бір мұражай. Ол ИКОМ қазақстандық ко­ми­тетінің құрылтайшысы болып тіркеліп, Еуразия және қазақ уни­­верситеттері қауымдастығының құрамында әлем мұражайлары мен мәдени орта­лық­та­рымен тығыз ынтымақтастық қарым-қатынас жа­сап келеді.

Әл-Фараби атындағы ҚазҰУ мұражайы - 2010 жылы қалалық ардагерлер кеңесінің «Ардагерлер ұйымының жұмысына белсенді қатысқаны үшін» Құрмет грамотасымен, 2010 жылы Алматы қаласы Бостандық ауданы ардагерлер ұйымының "Жас ұрпақты адамгершілік-патриоттыққа тәрбиелеу жұмыстарына белсене қатысқаны үшін" Алғыс хатымен, 2011 жылы Халықаралық мұражайтанушылар форумы аясында өткен «Музей - тарих пен бүгінгі күннің феномені» атты байқауының «Үздік жоғарғы оқу орнының мұражайы 2011» атты Дипломымен, 2012 жылы Қазақстандағы ардагерлер ұйымдарының құрылуының 25-жылдығына арналған ҚР әлеуметтік музейлері республикалық байқауының «Жоғарғы оқу орнының музейлері» номинациясы бойынша Құрмет дипломымен, 2014 жылы «Музей ісіне қосқан үлесі үшін» «ИКОМ Қазақстан бойынша ең үздік музей» атты Құрмет дипломымен марапатталып, 2015 жылы Қазақстан Республикасы Тұңғыш Президенті - Елбасы Қорының ұйымдастырылуымен өткен «Эстафета памяти: помним и чтим» байқауының жеңімпазы ретінде Құрмет грамотасы мен I-ші орын кубогының иегері атанды.

Халықаралық ИКОМ мұражайлар кеңесінің шешімімен әл-Фараби ҚазҰУ мұражайы «2015 жыл мұражайы» атанды.